خودکشی یکی از ده علت اصلی مرگ در جهان است و تقریبا یک میلیون نفر در سال به علت خودکشی جان خود را از دست می‌دهند. خودکشی تنها از دست رفتن یک نفر نیست بلکه خودکشی یک فرد می‌تواند زندگی خانواده و دوستان آن فرد را نیز تحت تاثیر قرار بدهد. در این مقاله ویدیا به افکار خودکشی خواهیم پرداخت، ما با تا انتهای مقاله همراه باشید.
برخی از افراد معتقدند نباید در مورد خودکشی صحبت شود، اما با داشتن آگاهی در این مورد شاید بتوان از مرگ افراد جلو گیری کرد. اگر به موقع بتوانیم به افراد در معرض خودکشی کمک کنیم نه تنها از مرگ یک فرد جلوگیری می‌شود بلکه از آسیب های بعدی به خانواده و جامعه هم جلوگیری می‌شود.
تعریف افکار خودکشی
افکار خودکشی به معنی این است که فرد نسبت به خودکشی و عوامل نزدیک به آن اشتغال ذهنی داشته باشد برخی از این افکار در حد تصور و خیال پردازی در مورد خودکشی است. یا ممکن است فرد نقش بازی کند و یا اینکه در باره خودکشی ناموفق و نیمه خودکشی فکر کند اما در برخی از موارد ممکن است این فکر آنقدر جدی باشد که به اقدام نهایی خودکشی و مرگ فرد منجر شود.
باید به این نکته توجه داشت که همه افرادی که به خودکشی فکر می کنند دست به خودکشی نمی زنند.
رفتارهایی که ممکن است فرد در معرض خودکشی انجام دهد:
- نوشتن وصیت‌نامه و واگذاری اموال به دیگران.
- خریدن وسایل و ابزاری که می‌توان با آن خودکشی کرد.
- مصرف کردن مواد یا الکل بیش از حد روتین.
- لذت بخش نبودن فعالیت‌هایی که در گذشته موجب لذت بوده.
- خداحافظی کردن با دیگران برای همیشه.
- تغییرات شدید در میزان خواب و خوراک.
- داشتن احساس درماندگی.
- منزوی شدن و کم شدن تعامل با دیگران.
- تغییرات ناگهانی خلق و خو.
- ابراز ناامیدی.
- صحبت کردن از خودکشی به عنوان یک راه برای رهایی از رنج‌ها.
- انجام دادن کارهای خطرناک.
- بروز دادن خشم مهار نشده و صحبت از گرفتن انتقام.
اگر چند مورد از موارد بالا را فرد بروز داد لازم است که آن‌ها را جدی گرفته و به دنبال دریافت کمک حرفه‌ای باشید.
اختلالات روانشناختی که می توانند احتمال فکر به خودکشی را افزایش بدهند:
- اختلال مرزی
- اختلال دو قطبی
- اختلال افسردگی عمده
- اختلال هویت تجزیه‌ای
- اختلال هویت جنسی
- اختلالات اضطرابی
- اسکیزوفرنی
- اختلالات سازگاری
- اختلال بی‌اشتهایی عصبی
- اختلال مصرف مواد
عواملی که خطر خودکشی را در فرد افزایش می دهند:
- مرگ و از دست دادن عزیزان یا از دست دادن یک رابطه مهم.
- مبتلا شدن به بیماری‌های مزمن مثل ایدز و سرطان.
- قرار گرفتن مداوم در معرض خشونت.
- تجاوز یا آسیب‌های روانی در خرد سالی.
- مصرف مواد مخدر.
- ژنتیک و داشتن سابقه خودکشی در خانواده.
- دنبال کردن نظام‌های عقیدتی که خودکشی را به عنوان راهی برای رهایی می‌دانند.
- طرد اجتماعی.
- از دست دادن شغل یا نداشتن امنیت شغلی.
عواملی که می توانند خطر خودکشی را کاهش دهند:
- استفاده از خدمات بهداشت روان
- داشتن روابط صمیمانه
- برخورداری از مهارت حل مسئله و مهارت های بین فردی
- داشتن شبکه حمایت اجتماعی قوی
- داشتن حس هدفمندی و توانمندی
- توانایی مواجهه سالم و درست با سختی‌های زندگی
- ورزش
- عدم استفاده از الکل و مواد مخدر
- زندگی اجتماعی و محیط کار مطلوب
- انجام دادن فعالیت هایی که برای فرد لذت بخش است
اگر فکر می‌کنید که یکی از نزدیکان تان در معرض خودکشی است:
با او صحبت کنید و در صحبت از صریح بودن نترسید. می‌توانید از او سوال کنید که به خودکشی فکر می‌کند یا خیر و به او بگویید که واقعاً برای شما و دیگر افراد در زندگی مهم است و نمی خواهید او را از دست بدهید.
به او این اطمینان را بدهید که احساساتش برای شما مهم است و همواره حمایتش می‌کنید به او بگویید که داشتن چنین احساسی منطقی است ولی شاید شما بتوانید به او کمک کنید تا راه حل دیگری برای مشکلاتش پیدا کند.
در این باره صحبت کنید که می‌تواند از درمان کمک بگیرد و احساس بهتری پیدا کند یکی از مهم‌ترین مسائل در این زمان این است که، او احساس کند که مورد قضاوت قرار نگرفته و به او انگ نمی‌زنید.
در این مواقع علاوه بر اقدامات بالا می‌توانید با شماره‌گیری تلفن ۱۲۳ از اورژانس اجتماعی کمک دریافت کنید و در اولین زمان از متخصصان کمک بگیرید.
درمان افکار خودکشی
برای درمان افکار خودکشی دو حیطه درمانی وجود دارد که بنا بر تشخیص متخصص از هر کدام از این حیطه ها در زمان مناسب خود استفاده می‌شود.
برای درمان افکار خودکشی استفاده از یک مجموعه اقدامات شامل: آموزش روانی بیمار و خانواده، روان درمانی و دارو درمانی در کنار یکدیگر می‌تواند نتیجه بهتری داشته باشد
دارو درمانی
این درمان توسط روانپزشک و با توجه به سابقه فردی انجام می‌شود و داروهای مختلفی برای فرد تجویز می‌شود، این داروها شامل بنزودیازپین‌ها (برای درمان اضطراب) ضد افسردگی‌ها، لیتیوم (اختلالات خلقی) و آنتی‌سایکوتیک‌ها هستند و برای تجویز داروهای ضد افسردگی باید دقت لازم را داشته باشیم.
روان درمانی
همان طور که در مطالب قبل گفته شد در اقدام به خودکشی و افکار خودکشی عوامل زیادی نظیر اختلال افسردگی، مرزی و دیگر عوامل روانشناختی دخیل هستند و لازم است که فرد از کمک حرفه ای استفاده کند تا بتواند این عوامل زمینه ای را کنترل کند و در نتیجه افکار یا اقدام به خودکشی که نتیجه این عوامل است نیز اصلاح می‌شود.
از رویکردهای روان درمانی مختلفی می‌توان برای درمان خودکشی استفاده کرد مثل درمان شناختی رفتاری، درمان حل مسئله، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)، رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT ) و دیگر رویکرد‌ها.
ویژگی مشترک میان همه این درمان‌ها این است که به فرد حل مسئله، خود کنترلی و مواجهه درست با هیجانات شدید آموزش داده می‌شود، که در نهایت مهارت‌های فرد را برای مقابله با این افکار افزایش می دهد. بعد از این اقدامات باید به تشخیص و بررسی بیشتر برای درمان اختلالات زیربنایی بپردازیم.
فکر کردن به خودکشی پدیده‌ای است که می‌تواند برای افراد زیادی اتفاق بیافتد و اگر این افکار را دارید نباید احساس شرم داشته باشید و یا اینکه اگر با این افراد مواجه می‌شوید نباید به آن‌ها انگ بزنید و آن‌ها را قضاوت کنید، بلکه مهم‌ترین مسئله در مواجهه با این افراد این است که در اسرع وقت از کمک حرفه‌ای روانشناسان و دیگر متخصصان استفاده کنند ما در کلینیک روانشناسی ویدیا آماده این هستیم که در این مورد و موارد مشابه در کنار و همراه شما باشیم .
نویسنده: فرشته نوروزی
