با وجود اینکه مردم دوست دارند اندیشیدن خود را به صورت مستقل تصور کنند، شواهد قابل توجهی وجود دارد که نشان می‌دهد قضاوت‌های شخصی می‌توانند به شکل قابل ملاحظه‌ای در مواجه با دیدگاه‌های متعارض دیگران، تغییر کنند. این اثر با عنوان همنوایی اجتماعی شناخته می‌شود. همنوایی به عنوای یک پدیده از اوایل قرن بیستم به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفت و به شکل وسیعی توسط سولمون اش بررسی و آزمایش شد. همنوایی اجتماعی را می‌توان یک مکانیسم روانی قوی در گروه دانست که از نظر برخی از پژوهشگران می‌تواند موجب رفتارهای غیرانسانی شود. آنها رفتارهای تحت تاثیر گروه را به عنوان نشانه بی‌فکری می‌دانند که در نهایت به تصمیم‌گیری ضعیف می‌انجامد و قواعد اجتماعی می‌توانند مردم را تشویق به رفتارهای ناهنجار کنند. مثلا مردم به مصرف الکل بیشتر، رد درخواست کمک به دیگران و تخریب محیط زیست اقدام می‌کنند، زمانی که معتقدند دیگران هم همین کارها را می‌کنند. اما از سوی دیگر نفوذ اجتماعی می‌تواند نیروی مهمی در انسجام گروه و سهولت در ارتباطات باشد و به مردم برای انجام رفتارهای جامعه پسند انگیزه دهد مانند کمک به خیریه، عادلانه رفتار کردن در تکالیف مربوط به تئوری بازی، مراقبت از طبیعت و شرکت در انتخابات.
انواع همنوایی اجتماعی
به طور کلی همنوایی می تواند به دو شکل ظاهر شود: پذیرش خصوصی که در آن مردم به نرم‌های اجتماعی به عنوان منبع اطلاعاتی مهمی درباره جهان نگاه می‌کنند. بنابراین نظر و قضاوت‌های آنها واقعا بوسیله نفوذ اجتماعی تغییر می‌کند. در این وضعیت تغییرات رفتاری طولانی و با دوام خواهد بود، حتی زمانی که نفوذ اجتماعی برداشته شود. در شکل دیگر که به آن انطباق اجتماعی می‌گویند، مردم ممکن است به سادگی تغییراتی در رفتار یا نظرات خود بوجود آوردند تا از عدم پذیرش اجتماعی جلوگیری کنند در حالیکه به شکل خصوصی نگرش اصلی خود را حفظ کرده‌اند. در برخی شرایط این تغییرات رفتاری گذرا بوده و تغییرات بلند مدتی در نظرات بوجود نیامده. برای مثال در مورد قضاوت درباره جذابیت چهره‌ای افراد، نشان داده شده که تغییراتی که تحت تاثیر نظرات دیگران در قضاوت افراد تحت آزمایش صورت گرفته بیش از سه روز دوام نداشته است و آنها دوباره به نظرات شخصی خود بازگشته‌اند.
دلایل همنوایی اجتماعی
دلایل زیادی برای همنوایی بیان شده است. لوین با بررسی آزمایش‌های سولمون اش، معتقد است مردم همراه با اکثریت حرکت می‌کنند چون حواسشان پرت می‌شود و به چگونگی نفوذ دیگران توجه نمی‌کنند، به دلیل اعتماد بنفس پایین قضاوت‌های خود را تحریف می‌کنند و یا برای سازگار شدن، عمل خود را تغییر می‌دهند. همچنین همنوایی می‌تواند برای ارضای انگیزه‌های اجتماعی، پاسخ درست دادن، افزایش احساس تعلق و افزایش یا حفاظت از عزت نفس، استفاده شود. یکی دیگر از تبیین‌های پدیده همنوایی این است که مردم معمولا از مکانیسم یادگیری تقویتی مبتنی بر پاداش برای تغییر قضاوت‌هایشان استفاده می‌کنند. اگر آنها از هنجار‌های جامعه پیروی کنند، عموما پاداش دریافت می‌کنند و اگر خلاف آن عمل کنند، اغلب تنبیه می‌شوند. تعارض با نرم‌های اجتماعی خطا تلقی می‌شود و در نتیجه به همنوایی با آنچه جامعه می‌خواهد هدایت می‌شوند.
شما چه فکر می‌کنید؟ شاید بهتر باشد دفعه بعدی که در موقعیت تصمیم‌گیری قرار گرفتیم و تمایل به همنوایی را در خود دیدیم، این پرسش را بپرسیم که چرا می‌خواهم مطابق نظر دیگران عمل کنم؟ پاسخ به این پرسش ما را به شناخت بهتر از خودمان نزدیک می‌کند تا شاید کمی خودآگاهانه‌تر زندگی کنیم.
