خشم یکی از هیجان‌های پیچیده انسانی است. خشم واکنشی متداول نسبت به ناکامی و بدرفتاری است. خشم واکنشی متداول نسبت به ناکامی و بدرفتاری است. همه مادر طول زندگی با موقعیت‌های خشم برانگیز روبه‌رو شده‌ایم. مسئله خشم این است که اگر بخشی از زندگی است ولی ما را از رسیدن به اهداف خود بازمی‌دارد. علت اینکه افراد در مورد خشم خود دچار تعارض و تضاد هستند نیز همین نکته است. از یک‌طرف خشم یک پاسخ طبیعی محسوب می‌شود و از طرف دیگر می‌تواند روابط بین فردی را مختل کند و ما را از رسیدن به اهداف خود بازمی‌دارد.
خشم چه زیان‌هایی در پی دارد؟
با توجه به اینکه خشم واکنشی قابل پیش‌بینی نسبت به بدرفتاری دیگران است. پس قابل‌درک است که همه ما گاهی خشمگین شویم. وقتی شما از چیزی عصبانی می‌شوید، دلیلی ندارد که خود را تحقیر کنید. برای مقابله باخشم از سبک مقابله‌ای سرکوبگرانه استفاده نکنید و آن‌قدر هم احساسات خود را انکار نکنید که نتوانید کاری در موردان انجام دهید. در عوض بررسی کنید که این سبک مقابله‌ای شما مناسب هستند یا نه. خشم ممکن است منجر به مشکلات اجتماعی و جسمی شود. مضرات جسمی خشم شامل استرس روان‌شناختی، پرتنشی و ناراحتی بدنی همراه باخشم است. احساس درماندگی تنهایی و انزوا ازجمله پیامدهای سرکوب‌شده، علت زیربنای اضطراب و افسردگی است. خشم سرکوب‌شده، ارتباط بین افراد را می‌گسلد؛ بر الگوهای رفتاری و تفکر تأثیر می‌گذارد و مشکلات جسمانی متعددی نظیر فشارخون بالا، مشکلات قلبی، سردرد، اختلالات پوستی و مشکلات گوارشی ایجاد می‌کنند. این مشکلات زمانی بدتر می‌شوند که بین خطر خشم غیرقابل‌کنترل و جنایت، بدرفتاری جسمانی و هیجان و سایر رفتارهای خصمانه پیوندی برقرار شود.
چه افرادی بیش از دیگران مستعد خشمگین شدن هستند؟
- افرادی که نیاز مبرم و سیری‌ناپذیری برای کامل بودن دارند.
- افرادی که ترس شدیدی از خطاکار بودن و در اشتباه بودن دارند.
- افراد که نیاز شدیدی به کنترل کردن دیگران دارند.
- افرادی که از شنیدن عقاید نو و یا متفاوت با عقایدشان هراس دارند.
- افرادی که از رها کردن موضوع به حال خود بیم دارند.
- افرادی که نیاز شدید و مفرطی به موردپذیرش قرار گرفتن و تأیید دیگران دارند.
- افرادی که تصور می‌کنند همواره باید باصلابت، شجاع، قدرتمند و قوی به نظر برسند.
- افرادی که از تجربه کردن احساسات ناخوشایند هراس دارند.
- افرادی که اعتمادبه‌نفس پایینی دارند.
- افرادی که تحمل آنها نسبت به ناکامی‌ها اندک هست.
- افرادی که از موردانتقاد واقع‌شدن هراس دارند.
شما از کدام روش‌ها بیشتر استفاده می‌کنید؟
- آن را به درون خود ریخته و سرکوب کنیم که منجر به نابودی و صدمات بسیار به روح و جسممان می‌گردد.
- آن را فریاد زده و با خشونت سر دیگران خالی کنیم که منجر به نابودی و آسیب به دیگران و مخدوش گشتن روابط می‌گردد.
- و راه آخر، آن را پذیرفته و با کنترل و جهت دادن مثبت به آن، این انرژی عظیم را مهار کرده و در پیشبرد اهداف سازنده از آن سود بریم.
پنج روش ویژه برای کنترل خشم
1- آرامش آموزی
شیوه‌های آرامش آموزی ساده مثل تنفس عمیق و تصویرسازی ذهنی آرامش، می‌تواند احساس خشم شما را فروکش کند. کتاب‌ها، سی‌دی‌ها و دوره‌هایی وجود دارد که به شما فن‌های آرامش آموزی را یاد می‌دهد و وقتی شما چنین تکنیک‌هایی را یاد بگیرید می‌توانید در موقعیت‌های مختلف از آن استفاده کنید. برای زوج‌هایی که هردو تند مزاج هستند آرامش آموزی شیوه خوبی برای بهبود رابطه‌شان است.
قدم‌هایی ساده برای آرامش آموزی
• نفس عمیق بکشید. و سعی کنید که از دیافراگم نفس عمیق بکشید. نفس کشیدن از سینه شما را آرام نمی‌کند.
• به‌طور مکرر کلمه‌ای که بار آرامش دارد، مثل سخت نگیر یا آرام باش، را در هنگام تنفس عمیق تکرار کنید.
• با تصویرسازی ذهنی خود، تجربه‌ای پر از آرامش را تجسم کنید. این تجربه ممکن است کاملاً ذهنی یا از خاطرات شما باشد.
• انجام حرکات آرام یوگا، همانندِ ورزش نرم و آرام، تنش عضلات شما را کم می‌کند و شما آرام‌تر می‌گردید.
تکنیک‌های فوق را به شکل روزانه تمرین کنید. یاد بگیرید تا در هنگام رویارویی با موقعیت‌های تنش‌زا به شکل اتوماتیک از این تکنیک‌ها استفاده کنید. برای آموزش کامل تر می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید.
2- بازسازی شناختی
این روش به شما کمک می‌کند تا شیوهٔ تفکر خود را تغییر دهید. افراد خشمگین و عصبانی تمایل به ناسزا گفتن، فحاشی کردن و با صدای بلند صحبت کردن یا داد زدن دارند.
این‌گونه رفتارها منعکس‌کننده افکار درونی آن‌هاست. وقتی شما عصبی می‌شوید افکارتان بسیار اغراق‌شده و کاملاً نمایشی می‌شود. تلاش کنید تا افکار منطقی را جایگزین این‌گونه افکار بکنید. برای مثال به جای اینکه خودتان بگویید چقدر وحشتناک یا بدبخت شده‌ام به خودتان بگویید این مسئله من را ناراحت کرد اما دنیا که آخر نشده است و عصبانی شدن هم که مشکل را حل نمی‌کند مراقب استفاده کردن از کلمات مثل هرگز و همیشه برای صحبت کردن در مورد خود و دیگران باشید.
همیشه فراموش‌کار هستید من هرگز موفق نمی‌شوم من هرگز نمی‌توانم خشم خود را کنترل کنم اگر چنین فکر کنید چگونه خشم خود را توجیه کرده‌اید و احساس می‌کنید راهی برای مشکل خود ندارید ممکن است موجب سرزنش و تحقیر خود و دیگران شوید یا روابط اجتماعی خود را تخریب کنید بهتر است به خاطر داشته باشید که عصبانیت مشکلی را حل نمی‌کند و احساس خوبی در شما به وجود نمی‌آورد و شرایط بدتری را ایجاد می‌کند.
3- تخلیه انرژی
وقتی خشم بر شما غالب می‌شود تخلیه انرژی از طریق پرداختن به فعالیت‌های جسمی یا خلاق مفید و اثربخش است فایده تخلیه خشم این است که می‌توان در وضعیت ذهنی آرام مشکل خود را حل کرد تخلیه انرژی به عنوان یک مهارت مقابله باخشم یک فرآیند دو مرحله‌ای است. مرحله اول رها ساختن تنش و برانگیختگی از سیستم و مرحله دوم به حل مسئله مربوط است تخلیه انرژی به عنوان مهارت مقابله بیان شده است تا افراد به اهمیت مرحله دوم آن توجه کنند. تخلیه انرژی منبع ناکامی یا بدرفتاری را برطرف نمی‌کند بلکه فقط به انسان خویشتن‌داری می‌بخشد تا بتوانند با منبع خشم مقابله کنند همیشه فرآیند تخلیه خشم را همراه با مرحله دوم آن یعنی حل مسئله به کار ببرید
4- حل مسئله
این بخش شامل مراحلی است که در پستهای قبلی به آن اشاره‌شده است و می‌توانید آن را در لینک زیر به صورت کامل مطالعه نمایید.
5- تغییر محیط
شاید در بعضی موقع ها هیچ‌چیز بهتر از رفتن از محیط تحریک‌کننده و برانگیزنده و انتخاب یک محیط آرام برای ما نباشد. در موقعیت‌هایی که می‌تواند موجب خشم شود، رها کردن موقعیت می‌تواند کاملاً موفق باشد.
ناشناس
1