قبلا در مورد مهارت تصمیمگیری صحبت کردیم. در این مقاله قرار است شش روش که برای تقویت مهارت تصمیمگیری فردی به کار میآید را با هم مرور کنیم. (در مهارت تصمیمگیری گروهی هم ممکن است از با تغییرات کوچکی بتوانید از این روشها استفاده کنید)
۱. انجام تحلیل هزینه-فایده
قبل از هر تصمیمی یک جدول از هزینهها و فایدههای هرکدام از گزینههایتان تشکیل دهید. باید بتوانید مشخص کنید انتخاب هر کدام از راههای ممکن میتواند چه هزینههایی برایتان داشته باشد. چه چیزهایی را ممکن است از دست بدهید. و چقدر برایتان خرج برمیدارد (زمان، انرژی، سرمایه و….). همچنین باید بدانید انتخاب هرکدام از راههای ممکن میتواند چه کمکی به شما بکند. چه فایدهای برایتان خواهد داشت. چه ارزشی را به شما اضافه خواهد کرد و چه راههای جدیدی را پیش پایتان خواهد گشود.
اصطلاحا نباید بیگدار به آب زد. قبل از به نتیجه رسیدن، خطرات راهتان را بشناسید. بدانید از چه چیزهایی چشمپوشی کردهاید و انتظار دارید چه چیزی را بدست آورید.
البته انجام این تحلیل قبل از هر تصمیم گیری با توجه به گستره بالای راههای ممکن برای عمل میتواند سخت و زمانبر باشد. پس بهتر است گزینههایتان کمتر باشد.
۲. گزینههای اضافه را حذف کنید.
گزینههای زیاد ما را سردرگم میکند. فرایند تصمیم گیری با داشتن گزینههای زیاد زمانبر و خسته کننده خواهد بود. هرقدر هم که مهارت تصمیم گیری بالایی داشته باشید بهتر است از همان اول گزینههای اضافی را حذف کنید. داشتن گزینههای زیادی که انتخاب نشدهاند میتواند در شما احساس از دست دادن فواید زیاد را ایجاد کند. به این ترتیب هر گزینهای را که انتخاب کنید حس خواهید کرد که گزینهی بدی است. چرا که با هر انتخابی در واقع مزایای بقیهی انتخاب ها را از دست دادهاید و مجموع پشیمانی از نداشتن فواید بقیهی گزینهها میتواند فشار روانی بالایی به شما تحمیل کند. بنابراین هرچقدر گزینهها را محدودتر کنید آرامش روانی بیشتری خواهید داشت.
۳. تصمیم مهمتر، زمان بیشتر
چقدر باید زمان برای یک تصمیم صرف کرد؟ پاسخ به این سوال بستگی به میزان فوریت و میزان اهمیت تصمیم در زندگی شما دارد. اگر پشت فرمان اتومبیل نشستهاید و باید برای جلوگیری از یک تصادف تصمیمی بگیرید ممکن است زمان مناسب کمتر از یک ثانیه باشد. برای تصمیم گیری راجع به اینکه صبحانه چه بخورید یک دقیقه زمان صرف کنید. اما برای تصمیمات مهم و بزرگی مانند انتخاب شریک زندگی و یا انتخاب شغل ممکن است ماهها زمان بگذارید.
اگر برای تصمیمات مهم زندگی (تصمیماتی که مشخصا بر زندگی شما تاثیر زیادی خواهند گذاشت) زمان کافی درنظر نگیرید؛ ایجاد تردیدهای عذابآور کاملا قابل پیشبینی است. قبل از تصمیم گیری اهمیت تصمیمتان را مشخص کنید. سپس مطابق با اهمیت آن برای تصمیمگیری زمان مناسبی در نظر بگیرید. خودتان را ملزم کنید تا در این زمان مشخص شده به نتیجه برسید.
۴. وقتتان را تلف نکنید.
وقتی که فهمیدید که تصمیمی خاص در زندگی شما چندان مهم نیست، در سریعترین زمان ممکن تصمیم بگیرید. حتی شاید بتوانید برخی از تصمیمات را به دیگران محول کنید. مثلا اگر برایتان مهم نیست که به کدام رستوران میروید یا در کدام سینما فیلم میبینید، شاید بهتر باشد تصمیمگیری را به دوست و یا همسرتان واگذار کنید.
همیشه به خاطر داشته باشید که برای تصمیمات جزئی حداقل زمان را درنظر بگیرید. وقت و انرژی خود را برای تصمیم گیریهای بیارزش تلف نکنید.
۵. تحقیق کنید
این توصیه بسیار بدیهی به نظر میرسد. اما اکثر افراد قبل از تصمیم گیری تحقیق نمیکنند. این توصیه برخلاف توصیه شماره دوم است. در واقع هرچقدر که تصمیمی در زندگی مهمتر باشد، بهتر است که بیشتر تحقیق کنید و گزینههای جدید هم پیدا کنید. در نهایت بهتر است مطمئن شوید که گزینههای ممکن را بررسی کردهاید. مطمئن شوید که گزینهی با هزینه کمتر و فایدهی بیشتری باقی نمانده است. به این ترتیب از پشیمانیهای بزرگ در آینده جلوگیزی میکنید. همچنین رضایت خاطرتان هم بیشتر خواهد شد. البته اگر موضوع تصمیمگیری چیزی باشد که در آن تخصص ندارید این کار ممکن است سخت باشد. در این موارد میتوانید با متخصصان مشورت کنید.
۶. مشورت کنید.
مشورت با افراد آگاه و باتجربه، زمان لازم برای تحقیق را کاهش میدهد. همچنین به مرور مهارت تصمیم گیری شما را افزایش خواهد داد. زیرا اعتماد و اطمینانتان را افزایش خواهد داد. افراد آگاه ممکن است به معایب و مزایایی از هر تصمیم اشاره کنند که شما از قبل نتوانید آنها را ببینید. همچنین افراد متخصص ممکن است گزینههای جدید و مفیدی را به شما پیشنهاد دهند.
امیدوارم که این شش نکته به شما کمک کند تا مهارت تصمیم گیری فردی خودتان را افزایش دهید. شما چه نکتههایی را میتوانید به شش مورد اضافه کنید؟