تربیت جنسی کودکان از حساس‌ترین مسائل در حوزه تربیت کودکان است و تاثیر زیادی در شخصیت و آینده کودکان ما دارد اما متاسفانه برخی والدین صحبت کردن در مورد مسائل جنسی با کودک را به دور از اخلاقیات می دانند و با جملاتی مثل «چشم و گوشش باز میشه»، «بدآموزی داره»، «بزرگ میشه خودش همه چیزو می‌فهمه» از ارائه این آموزش ها به فرزندان خود، به شیوه درست ، سر باز می‌زنند.
البته که نباید همه‌ی اطلاعات را به یکباره و بدون توجه به سطح آگاهی و فهم و سن کودک به او انتقال داد؛ اما دریافت سازماندهی شده و متناسب اطلاعات در مورد مسائل جنسی آن هم از منبع معتبر، یعنی پدر و مادر، می‌تواند باعث بالاتر رفتن سطح آگاهی و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی شود.
برای آگاهی از نحوه تربیت جنسی درست تا پایان این مقاله با ما همراه باشید .
عصر امروز عصر ارتباطات است. وسایل ارتباط جمعی به صورت گسترده در دسترس همگان، حتی کودکان قرار دارد و اغلب این دسترسی بدون نظارت و کنترل والدین صورت می‌گیرد و همین امر زمینه‌ساز دسترسی آن‌ها به مطالبی می‌شود که شاید مناسب سن آن‌ها نباشد؛ اگر آموزش درست و ارتباط صحیح بین والدین و فرزندان در میان نباشد، این دسترسی بدون نظارت تبعات جبران‌ناپذیری را برای کودکان ما به همراه دارد.
تربیت جنسی کودکان را چگونه و از چه سنی شروع کنیم؟
تربیت جنسی سن ثابتی ندارد و افراد در همه‌ی سنین باید در زمینه مسائل جنسی آموزش ببینند؛ اما شروع تربیت جنسی عموما از زمانی آغاز می‌شود که کودک در محیط‌های جمعی مانند مهمانی‌ها، به دور از خانواده، به خصوص مادر، قرار می‌گیرد.
به طور کلی می‌توان سنین 4 یا 5 سالگی را سن شروع تربیت جنسی در نظر گرفت. والدین برای شروع آموزش‌های خود در ابتدا باید مفهوم اندام خصوصی را به کودک آموزش دهد.
اندام خصوصی به اندام جنسی اطلاق می‌شود و خانواده باید به کودک آموزش دهد، کسی حق ندارد اندام خصوصی او را ببیند یا لمس کند و او هم حق ندارد اندام خصوصی دیگران را ببیند یا به آن‌ها دست بزند.
به خاطر داشته باشید، درصد زیادی از یادگیری کودکان از طریق مشاهده اتفاق می‌افتد و مسئله تربیت جنسی کودکان نیز از این قاعده مستثنی نیست!
هنگامی که اندام خصوصی را به کودک آموزش می‌دهید، او باید خصوصی بودن این اندام را در رفتار شما نیز مشاهده کند! یعنی تمامی اعضای خانواده اعم از پدر، مادر و فرزندان در مکانی لباس خود را تعویض کنند که دور از چشم سایر اعضای خانواده باشد.
سنین چهار و پنج سالگی به بعد سنی است که اغلب کودکان باید به تنهایی به سرویس بهداشتی بروند؛ همچنین ممکن است تعدادی از والدین به دلیل وابستگی عاطفی فرزندشان، به هنگام استفاده از سرویس بهداشتی درب را باز بگذارند، این کار نه تنها بسیار غلط است بلکه مفهوم اندام خصوصی را نیز از بین می‌برد.
به هنگام آموزش اندام خصوصی، هیچ‌گاه اسم اصلی اندام‌های جنسی را به فرزند خود نگویید زیر باعث کنجکاوی بیشتر آن‌ها می‌شود. به کودک آموزش دهید حمام رفتن نیز قوانین خاص خود را دارد، اگر کودک هنوز با یکی از والدین به حمام می‌رود:
- اولا، ترجیحا با والد هم جنس خود استحمام کند.
- دوما، در حمام از لباس زیر استفاده کنید تا حریم خصوصی کودک حفظ شود.
اگر متوجه خیره شدن کودک به بدن شخص برهنه در حمام شدید، زمان تنها حمام رفتن کودک شما فرا رسیده است.
در برابر سوالات جنسی کودکان چه واکنشی نشان دهیم؟
- از پاسخ‌های بی‌ربط برای منحرف کردن ذهن کودک از موضوع خودداری کنید.
- از هرگونه برخورد تند مانند دعوا یا سرزنش کودک در برابر سوالات یا کنجکاوی‌های او نیز بپرهیزید، چرا که این سوالات از طرف کودک صرفا برای کنجکاوی است و جنبه جنسی ندارد.
- سوالات را متناسب با سن و سطح آگاهی کودک پاسخ دهید؛ پاسخ شما فقط باید در حیطه‌ی سوالی که کودک پرسیده است باشد و از دادن اطلاعات بیشتر و یا دروغ گفتن به او بپرهیزید.
- دعوا کردن، دروغ گفتن و یا طفره رفتن از جواب دادن به سوال کودک اول باعث بی‌اعتمادی او به خانواده می‌شود و در ثانی وقتی کودک نتواند پاسخ درستی برای کنجکاوی‌های ذهنی خود پیدا کند ممکن است برای دستیابی به جواب سوالات خود؛ از منابعی استفاده کند که اطلاعات آن متناسب با ذهن و درک و سن او نباشد و منجر به بلوغ زودرس و برانگیختگی زود هنگام نیاز جنسی در کودکان شود .
چه رفتارهایی در کودکان جنبه جنسی دارد ؟
رفتار های جنسی متعارف در کودکان شامل :
- کنجکاوی درمورد اندام جنسی خود یا دیگران.
- لمس گاه به گاه اندام جنسی خود یا دیگران.
- دست‌ورزی به اندام جنسی خود.
- سوال درمورد چگونگی تولد بچه‌ها.
- انجام دکتربازی و مامان‌بازی.
- گوش دادن و کنجکاوی در گفت و گوهای بزرگ‌ترها درمورد مسائل جنسی.
- تحریک‌پذیری
در برابر خود خودارضایی کودکان چه واکنشی نشان دهیم؟
اگر کودک را در حال خودارضایی دیدید، استرس نگیرید؛ کودک در حال کشف بدن خود است. اگر کودک در مکان نامناسبی اقدام به خودارضایی کرد، سعی کنید با جمله‌ی مناسب جلو او را بگیرید، این موضوع به تربیت جنسی کودکان کمک می‌کند.
عموما رفتار های به ظاهر جنسی که از کودکان سر می‌زند، جنبه جنسی ندارد و صرفا رفتاری برای آشنایی با بدن و یا از سر کنجکاوی است. اگر تعدا دفعات خودارضایی در کودک به حد افراطی زیاد شد، از یک روان‌شناس حوزه کودکان کمک بگیرید تا کودک دچار بلوغ زودرس یا دیگر آسیب‌های جنسی نشود.
کلام آخر این‌که به یاد داشته باشید، آموزش های گفته شده در رابطه با تربیت جنسی کودکان صد در صد تضمینی برای جلوگیری از تجاوزهای جنسی نیست. خانواده‌ها با مراقبت‌ها و آموزش‌های لازم می‌توانند جلوی بخشی از آسیب های حوزه‌ی مسائل جنسی را بگیرند.
برقراری رابطه والد – فرزندی سالم و صمیمانه، اصل بسیار مهمی است که نباید از آن غافل شد.
زمانی که کودک از طرف خانواده حمایت عاطفی سالمی دریافت کرده باشد، در مواجه با تعارض و یا تجاوز جنسی به جای پنهان‌کاری، عذاب وجدان و سرکوب کردن خود، با مطرح کردن حادثه ای برای او اتفاق افتاده در خانواده و کمک گرفتن ار حمایت‌های آن‌ها و مراجعه به درمانگر متخصص و معتمد، تا حد زیادی از عوارض جسمی و بالاخص روانی که در پس این حادثه ناگوار قرار دارد جلوگیری کند .
همکاران متخصص ما در کلینیک ویدیا از مرحله آموزش تا حتی درمان در کنار شما عزیزان خواهند بود .
نویسنده: مبینا ثامنی
